U BiH postoji 13 opozicija. Opozicija u manjem entitetu, opozicija u većem entitetu, opozicija u 10 kantona, opozicija u Brčko Distriktu i opozicija na nivou države.
Jedan zajednički programski cilj ne postoji. Postoje kantonski, entitetski politički ciljevi, ali državni program povezan sa stvaranjem uslova za funkcionalnu ili utopijski rečeno, građansku državu nije zajednički imenilac ne samo pozicije, nego i opozicije.
Ta konstatacija se ne odnosi samo na poziciju koju čine etničke partije, nego apokaliptično opasno odnosi se i na opoziciju u kojoj participiraju socijaldemokratske partije, poput SDP-a, DF-a ili Građanskog Saveza.
Može se slobodno reći da je zadnja poluga, iole moguće socijaldemokratije u BiH, bio dr. Zlatko Lagumdžija, s njegovim manama i vrlinama, i nakon njegove ere sve se svelo na jedno veće udruženje koje nema jasnu viziju i karizmu stvoriti program koji bi bio zajednički za sve socijaldemokrate u BiH.
Kao i za vrijeme devedestih i krvavog rata, tako i danas, opozicija djeluje zavisno od teritorije i vlastodržaća koji su na vlasti. Opozicija u manjem entitetu, odnosno njeni zvaničnici, ne priznaju državu BiH, nego predano i iskreno rade na državotvornosti manjeg BiH entiteta, kako u entitetu, tako i na državnom nivou, u zajedničkim institucijama. Sam program koji je predložio SzP za funkcionisanje NSRS-a je memorandum o državi RS. Naravno ovdje ne ubrajam poslanike Domovine, jer oni u manjem entitetu nemaju nikakvu moć, niti ih pozicija i opozicija u manjem entitetu prihvata i priznaje kao politički faktor. Usamljeni i ostavljeni od svih, u aparthejdskom sistemu koji je u manjem entitetu legaliziran od trenutne vlasti, poslanici Domovine su predstavnici Bošnjaka, a prema mjerilima i opozicije i pozicije u tom entietu, samim tim „niža poslanička rasa“. Politički faktor bosanskih Hrvata u manjem entitetu nije ni „niža politička rasa“, čak što je još gore, pasivno gledaju sa strane i kao da ne postoje.
Ista situacija je i sa socijademokratima u manjem entitetu. Medijske istupe federalnih političara i njihovo zaklinjanje na jedinstvenu državu i državu po mjeri građanina na čitavoj BiH teritoriji ne prate predstavnici socijaldemokratije u manjem entitetu. Multietničnost u javnim istupima je prisutna samo u drugom dijelu BiH. Predsjednici odbora, poslanici u Skupštinama, u manjem entitetu iz opozicije, odnosno, iz socijaldemokratskih partija, ćute i tako podržavaju dalje komadanje BiH. U dijelovima koje kontroliše HDZ, opoziciono djelovanje je šareno, od probosanskog do proHDZ-ovskog, preko formalnog opozicionog djelovanja nepismenih i korumpiranih lokalnih političara koji su u politici samo zbog ličnih ili foteljaških interesa.
U Brčko Distriktu je situacija slična. I pozicija i opozicija svojim djelovanjem shvata Distrikt kao državu, a umjesto probosanske postoji rs i federalna struja tj. banjalučka i sarajevska, i pomalo mostarska, ali zapadna.
Na državnom nivou situacija je jos šarenija i problematičnija. Na nivou BiH imamo poziciju (vlast), opoziciju i poziciju-opoziciju. Poziciju čine četiri kontradiktorna politička djelovanja.
SDA, na čelu sa Predsjednikom Izetbegovićem, pritisnuta od svog nastajanja etničkim nacionalizmima drugih partija, silom prilika i pored probosanske orijentacije, dolazi u situaciju označavanja kao etnička partija Bošnjaka. U takvoj situaciji, sve evropske vrijednosti i bosanski ideal, a koji je utkan u rođenje ove partije, srpsko-hrvatski političari su označili kao „etničke“ ideale Bošnjaka, pa tako i jedan pojam građanske države su stavili u negativan kontekst, potpomognut evropskom islamofobijom, i označili kao bošnjacki cilj dominacije. Takav politički akcenat prema SDA propagira i koalicioni parner SBB.
SzP, kao drugi pozicioni partner, je samo produžena ruka dodikovog separatizma, što se tiče državotvornog djelovanja na nivou BiH. Taj separatizam je posebno infiltriran u instituciju Predsjedništva BiH u liku Mladena Ivanića, koji tu prominentnu i državotvornu funkciju koristi u svakodnevno državotvorno pozicioniranje manjeg entiteta, a degradiranje države BiH.
Treći pozicioni partner HDZ, preko apsolutnog gospodara te partije, Predsjednika Dragana Covića, sve, i dobro i loše, uslovjava promjenama izbornog zakona, fantomski nametnutoj tezi o „neravnopravnosti“ bosanskih Hrvata i latentnom povratku na tekovine bivše Herceg-Bosne, koristeći pri tome upiranje prstom u manji entitet kao uzor i strateško partnerstvo sa separatističkom politikom SNSD-a.
Ipak i u takvoj situaciji, pozicija u pogledu vanjske politike veoma dobro promoviše i predstavlja BiH. U tim aktivnostima je posebno aktivan Dragan Cović, koji u periodima kad je Predsjedavajući Predsjedništva, veoma agilno, kulturno i efektivno uspostavlja diplomatske i državničke veze BiH sa svijetom.
Iako je čudno, ali opozicija na državnom nivou, pogotovu socijaldemokratske partije su svojim ponašanjem odstupile od univerzalnog programa okrenutom državotvornosti BiH. Jedini zajednički program koji opoziciju ujedinjava je permanentno Anti-SDA i Anti-Bakir djelovanje. Pa čak i kad je u pitanju jačanje i funkcionisanje državnih organa. Najbolji primjer je rušenje zakona o oporezivanju kockarnica, neprihvatanje aksciza ili zakon o penzijskom osiguranju. Drugim riječima, opozicija se priklonila destruktivnoj politici koja i po cijenu siromašenja građana sve ono sto dolazi od SDA zeli srušiti. A samo s ciljem da predstojeći izbori donesu opozicji veči broj glasača, a koji će sa ovim vjestačkim izazivanjem haosa okriviti SDA. Jer je SDA na vlast. Kulminacija ove destrukcije dolazi od strane lidera SDP-a, koji tražeći poziciju na BiH sceni svojim političkim (neodogvornim) kalkulacijama traži partnera među separatistima, a što je dodatni udarac socijaldemokratiji u BiH.
Prilično providna i neodgovorna politika.
I na kraju dolazimo na fenomen pozicija-opozicija. Spomenuta organizacija SBB, oličena u apsolutnoj kontroli od strane kontroverznog Fahrudina Radončića, ulazi u koaliciju sa SDA negdje u vrijeme kad protiv njega počinju sudski procesi. Nakon izbora SBB zaposjeda preko 1000 budžetskih funkcija, od državnih, entitetskih i kantonalnih ministara, preko raznih savjetnika, članova upravnih i nadzornih odbora, do direktora i drugih rukovodećih pozicija. Paralelno i dalje sigmantizira, preko njegovih medija, koalicionog partnera. Resursi, koje vode SBB-ovci, poput Autoceste, Promet i komunikacije, energetika i dr. i nakon godinu dana nisu se pomakli od nule. Bez ijednog metra izgrađenog autoputa, bez digitalizacije, energetski gubici, sumnjivi arnazmani.
Kao vrhunac dolazi obaranje zakona od strane SBB-a, koji su kadrovi SBB zajedno sa SDA predložili na usvajanje u Parlamentu.
U tom kontekstu, može se reći da je opozicija na državnom i entitetskom nivou ujedinjena jedino u rušenju SDA i po cijenu rušenja državnih institucija i projekata.
To je politika koja je uperena protiv građana BiH. A deklarativno opredjeljenje za priključivanje EU i NATO-u, u ovakvom okruženju, ostaje samo fraza, koju zdušno ponavljaju, ali takvom politikom i degradiraju.
H.M.
